7 Maddede Erken Menopoz ve Nedenleri

1) Erken Menopoz Nedir?

Menopoz kadınların 45-55 yaş arasında adet kanamasının kesilmesi ile doğurganlığın bittiği fizyolojik bir evredir. Ancak bu yaş aralığından, özellikle 35 yaşından önce adet kanamalarının kesildiği ve doğurganlığın bittiği evreye erken menopoz denir. Ancak ortaya çıkan bu durum normal kabul edilmemektedir. Ülkemizde istatiksel olarak kadınların girdiği menopoz yaşı 45 olarak belirlenmiştir. Bu doğrultuda 35 ve 50 yaş arasındaki menopoz hali erken menopoz şeklinde değerlendirilmemekle birlikte, daha erken yaşlarda yaşanan menopoz durumu erken olarak adlandırılmaktadır.

Yapılan araştırmalara göre günümüzde menopozun erken yaşlarda görülme nedeni yaşam tarzına bağlı olarak ortaya çıkmaktadır. Özellikle kadınların kariyer odaklı hamilelik yaşını ertelemesi, meslek seçimi, çevresel faktörler ve bunlara bağlı olarak benimsenen hayat tarzı, kadınların doğurganlık özelliği üzerinde olumsuz etkiye sahiptir. Bunun yanı sıra erken menopoz nedenleri aşağıdaki gibi olmaktadır:

Erken Menopoz Nedenleri:

2 ) Otoimmun Hastalıklar

İnsan vücudunun savunma mekanizmasını oluşturan bağışıklık sisteminin yaşadığı sorunlar, çeşitli hastalıkların bir araya geldiği otoimmun hastalıkları şeklinde ifade edilmektedir. Otoimmun hastalıklar, bağışıklık sisteminin bilinmeyen nedenlerden dolayı vücuttaki organları tehdit olarak görmesi ve zarar vermeye çalışmasıdır. Eğer sistemin tehlike olarak algıladığı organlar yumurtalıklar ise, yumurtalıkların tahribata uğraması sonucunda fonksiyonelliğini yitirerek, erken yaşta menopozun yaşanmasına neden olur.

3 ) Yumurtalıkların Ameliyatla Alınması

Tıbbi zorunluluk nedeni ile genç yaşlarda yumurtalıkların alınması durumunda, erken menopoz görülmektedir. Ayrıca jinekolojik olarak yapılan herhangi bir cerrahi operasyon nedeni ile yumurtalıkların zarar görmesi halinde de, erken menopoz meydana gelebilir.

4 ) Kemoterapi ve Radyoterapi ( Kanser Tedavileri )

Kanser tedavilerinde uygulanan kemoterapi ( ilaç tedavisi) ve radyoterapi ( ışın tedavisi ), üreme sistemini ciddi derece etkileyerek, yumurtalıkların zarar görmesine neden olmaktadır. Erken yaşlarda görülen kanser tedavileri erken menopoz nedenleri arasında yer alır.

5 ) Genetik Yatkınlık

Kadınların menopoz yaşındaki en belirleyici etken, annesinin menopoza girdiği yaştır. Kadınların menopoz yaşı annesinin girdiği yaş ile orantılıdır. Özellikle yakın aile bireylerinde ( kız kardeş, teyze, anne ) erken menopoz hikayesi varsa, kişide de görülme ihtimali artacaktır.

6 ) Kromozom Bozuklukları

Hatalı kromozom kodlaması olarak adlandırılan Frajil X sendromu gibi Turner sendromu yumurtalıkların erken yaşta tükenmesine neden olmaktadır. Bu nedenle kromozomal hastalıklar, erken menopoz nedenleri arasında yer almaktadır.

7 ) Yaşam Tarzı

Aşırı sigara ve alkol tüketimi yumurta rezevlerinin yaş ile beraber daha hızlı bir şekilde tükenmesine yol açar. Ayrıca kimyasal maddeye ve radyasyona maruz kalma, yine aynı şekilde yumurta rezevlerinin daha hızlı tükenmesine ve erken menopoza neden olmaktadır.

Stres

Aşırı ve uzun süreli strese maruz kalma durumu insan sağlığını tehdit eden ve birçok hastalığa neden olan ciddi bir sorundur. Aşırı stresin neden olduğu hormonal bozukluk ve adet düzensizliği geçici olarak yaşanabilir. Ancak stresin uzun bir süredir devam ediyor olması depresyon ve kaygı bozukluğu gibi psikolojik rahatsızlara yol açarak, menopoz sürecinin daha erken yaşlarda gelmesine neden olmaktadır.

Beslenme Alışkanlığı

Düzensiz ve sağlıksız besleneme alışkanlığı olan kadınlarda birtakım hormonal hastalılar söz konusu olurken, erken menopoz görülebilmektedir. Ayrıca yapılan araştırmalara göre beslenme bozukluğu ile beraber sebze ağırlıklı beslenen kadınlarda erken menopoz riski artış göstermektedir.