Kısırlık Nedenleri Nelerdir?

Kısırlık, çiftlerde doğal yolla gebeliğin gerçekleşmemesi durumudur. Kısırlık sorununun gerçekleşmesi için altta pek çok etken yatmaktadır. Kısırlık eski dönemlerde yanlış söylentiler nedeni ile sadece kadınlarda görülen bir üreme sağlığı sorunu olarak bilinmekteydi ancak insanların birtakım bilgilere mecralardan kolaylıkla ulaşılması ve insanların bilinçlenmesi sayesinde bu yanlış bilgiden uzaklaşıldı ve kısırlık sorununun erkeklerde de görüldüğü bilgisine sahip olundu. Kısırlık sadece kadına ya da sadece erkeğe veya çiftlerin her ikisine de has bir biçimde rastlanabilmektedir. Kısırlık tedavi edilebilir bir üreme sağlığı problemidir. Kısırlığın tedavisinde başarı elde edilebilmesi adına günümüzdeki teknolojik gelişimler oldukça fayda sağlamaktadır. Tıptaki gelişmelerden kısırlık sorunu da nasibini almakta ve kısırlığın tedavi edilebilmesi ve tedavinin başarı ile neticelenebilmesi adına kısırlık tedavisi önünde engel teşkil eden faktörler giderilmeye çalışılmaktadır.

Kısırlık 1 yıl süreli olarak gebeliğin gerçekleşmesi için en uygun olan yumurtlama günlerine yakın sürelerde cinsel ilişkiye girilse dahi hamilelik elde edilememesi durumudur.  Kadınlarda ve erkeklerde görülen kısırlığın kadına ya da erkeğe özgü olan farklı nedenleri mevcuttur. Kadın ya da erkeğin üreme sağlığını tehdit eden koşullar kısırlık sorunun oluşması yönünde etkendir. Üreme hormonları, üreme hücrelerini ve üreme işlevlerini etkileyen sebepler kadında ve erkekte kısırlık probleminin gerçekleşmesine neden olmaktadır.

Kısırlık sorunun altında pek çok neden yatmaktadır. Kısırlık nedenleri kadınlarda ve erkeklerde farklılık göstermektedir. Peki kadınlarda ve erkeklerde değişkenlik gösteren ya da ortak payda da buluşan “kısırlık nedenleri nelerdir?”

Kısırlık bulgu veya şikayet yaratan bir üreme sağlığı sorunu değildir bu yüzden kısırlık söz konusu olan çiftlerde çoğunlukla hiçbir şikayet, belirti olmaz ancak kadında ve erkekte kısırlığa neden olan hastalıklar ve patolojiler bazı belirtilere sebep olabilir.

Kısırlığın tedavi edilmesi için öncelikle kısırlığın teşhis edilmesi ve kısırlığa neden olan etkenin saptanması önem arz etmektedir. Bu yüzden kısırlık nedenleri hakkında bilgi sahibi olmak çok mühim bir konudur. Kısırlık tedavisi kısırlık nedenine göre yapılmaktadır. Örneğin şiddetli erkek kısırlığında mikroenjeksiyon yöntemine başvurulmaktadır, kadınlarda yumurtalarında düzensizlik varsa da yumurtlama tedavisi yapılmaktadır.

Öncelikle erkeklerdeki kısırlık nedenlerinden başlamak gerekirse;

Erkeklerde kısırlığın; çocuk sahibi olamama, yüz ya da vücutta bulunan kıllarda azalma, testislerde hissedilen ağrı ve şişlik ve cinsel işlev bozuklukları bulgularına rastlanmaktadır. Bu bulgulara sahip olan kısırlık; FSH, LH, Total Testosteron ve Prolaktin testleri, 3 ila 8 hafta aralıklarda en az 2 defa yapılan semen analizi, semen ve idrar kültürleri, genetik testler ve testis biyopsisi ile teşhis edilmektedir.  Bu yöntemlerle teşhis edilen erkekte yaşanan kısırlık sorununun;

Kimyasal maddelerin solunması
Sperm şekli, sayısı ve hareket kabiliyeti ile ilgili sorunlar
Sperm kanallarındaki tıkanıklık
Bazı ilaçların kullanımı
Hormonal bozukluklar
Beslenme düzensizliği
Stres
Aşırı sigara ve alkol tüketimi
Masa başı işte devamlı çalışmak
Aşırı ısı yüksekliği olan alanlarda bulunmak
Enfeksiyon hastalıkları
Yaralanmalar neticesinde meydana gelen hasarlar
Kronik hastalıklar
Yaşam kalitesi
Testislerdeki tıkanma gibi nedenleri mevcuttur.

Şiddetli erkek kısırlığı vakalarında;

Sperm sayısı az olduğu
Sperm hareketliliğinin az olduğu
Sperm şekilleri bozuk olduğu nedeni ile mikroenjeksiyon yöntemine başvurulmaktadır.
Kadınlardaki kısırlık nedenlerine değinmek gerekirse de;

Adet döngüsünün 2 . ile 4. günleri bakılan FSH, LH, Östradiol, Prolaktin, Testosteron, DHEA – S ve TSH hormunu testleri, hem teşhis hem de tedavi amaçlı uygulanan laparoskopi ve histeroskopi yine adet döneminde 3. veya 4. gününde ovulasyon takibi için ultrasonografi ve histerosalpingografi ile kadınlarda kısırlık teşhis edilmektedir.

Yumurtlama bozuklukları
Tüpler ile ilgili sorunlar
Endometriozis
Rahim ağzı ile ilgili sorunlar
Alerjik faktörler
Polipler
Rahim ağzı salgısı iltihabı
Kadının yaşı
Sigara ve alkol tüketimi,
Fazla kiloya ya da düşük kiloya sahip olma,
Beslenme problemleridir.

Kısırlıkta çevresel faktörler oldukça etkendir. Yaşam koşulları uygun olmayan kadın ya da erkekte örneğin sigara ve alkol tüketimine bağlı olarak ya da stres altında kalmak kısırlık sorununun gerçekleşmesine neden olmaktadır. Bu sebeple çözümlenmesi elimizde olan etkenleri en azından stresle başa çıkarak ayrıca sigara ve alkol kullanımından uzak durarak gidermeye çalışabiliriz.

Kısırlık tedavisinin yapılması için kısırlık nedenlerinin teşhis edilmesi çok önemlidir. Bu nedenle 1 yıl süreli olarak cinsel ilişkiye girildiği takdirde gebelik gerçekleşmezse kısırlık şüphesi ile doktora başvurulmalıdır. Kısırlığa etken olan neden doğru saptandığı takdirde bu etkene uygun olan tedavinin uygulanması ile çiftlerin çocuk sahibi olmaları sağlanmaktadır.