Tüp Bebek Tedavisinin Aşamaları Nelerdir?

Tüp bebek tedavisi uygulaması

Çiftler bir sene boyunca korunmadan düzenli olarak ilişkide olmalarına rağmen çocuk sahibi olmadılar ise yüksek ihtimalle çiftlerden birisi kısırlık problemi ile karşı karşıyadır. Bu gibi olumsuz bir durum karşısında çiftlerin hemen kısırlık tedavisine başlamaları gerekmektedir. Kısırlık tedavisindeki başarı oranı başarısız olma oranından her zaman daha yüksektir. Kısırlık tedavisinin sonuçlarına göre çiftler yeniden normal yollardan gebe kalmayı deneyebilirler. Ancak kısırlık tedavisine rağmen de çiftler halen çocuk sahibi olmadılarsa bu kez de çiftlere tüp bebek tedavisi uygulamasına geçilir.

Tüp bebek tedavisinin ilk aşaması: Çiftlere kontrol amaçlı yapılan testler

Tüp bebek tedavisine karar vermiş çiftlere ilk önce bazı testler yapılmaktadır. Bu testler sonucunda kadının üreme organlarında tedaviye olumsuz yönde etkileyebilecek kist veye benzeri enfeksiyonal oluşumların olup olmadığına bakılır. Testlerdeki bir olumsuz belirti bulunması taktirinde öncelikle kadının üreme organlarındaki problemin giderilmesi gerekmektedir. Aynı şekilde erkek bireye de yapılan testler ile sperm miktarına ve kalitesine bakılır. Yapılan testler sonucu eşlerde bir problem bulunmazsa tüp bebek tedavisi uygulamasına geçilir.

Tüp bebek tedavisinde kadının yumurtalıklarının uyarılması aşaması

Tüp bebek tedavisinde gerçekleştirilen ilk aşama kadın yumurtalıklarının uyarılmasıdır. Bu evrede kadın üreme hücreleri olan yumurtalara FSH yani yumurta üreme hücrelerini kontrol eden beyinsel hormon sıvısı enjekte edilir. Bu yöntem ile kadın yumurtalıklarında birden fazla miktarda yumurtanın üretilmesi amaçlanır. Genellikle adetin ikinci günü yumurtalıkların uyarılmaya başlangıç günü olarak kabul edilir. Uyarılan yumurtalıklar tedaviyi yürüten doktor tarafından tam 11 gün boyunca izlenir. Yumurtaların takip edildiği 11 günlük zaman dilimi içerisinde anne adayına doktoru tarafından ilaç da verilmektedir. Verilen ilacım ismi Gonal-F’tir. Gonal-F yumurta üreme hücresine destek ve yardımcı olacak nitelikle bir ilaçtır.

Tüp bebek tedavisinde yumurtadan embriyoya geçiş aşaması

Yumurtalıkların uyarılmasının üzerinden geçen 11 günden sonra yumurtalar büyük ve yaklaşık olarak bir buçuk iki santime ulaşır. Yumurtalıkların bu evresinden sonra yumurtalara doktor tarafından, yumurta çatlatma iğnesi olan HCG veya Ovitral ilaçlar yapılır. Yumurta çatlatma işleminin üzerinden geçen 35. ya da 36. saatler arasında yumurtalar doktor tarafından toplanmaya başlar. Toplanan yumurtalardan 8 veya 10 tanesi döllenmek amacıyla, genel ya da lokal anestezi yöntemi ile ultrason kullanılarak ince uçlu bir iğne yardımıyla vajinadan alınır. Yumurta toplama işlemi yaklaşık olarak 15 dakika sürmektedir.

Yumurtaların 35. ya da 36. saatler arasında toplanmaması durumunda yumurtaların düşme ya da kadının karnının içine dökülme riski bulunmaktadır. Yumurtanın dökülmesi halinde tüp bebek tedavisi de başarısız olmuş demektir. Dökülen yumurtalar da bir daha kullanılamaz hale gelir.

Döllenme aşaması

Döllenmek amacıyla anne adayının vücudundan dışarı alınan yumurtalar baba adayından alınan spermler ile labaratuvar ortamında birleştirilirler. Bir kadın yumurtası başına ortalama 20 ila 75 bin erkek spermi gerekmektedir. Eğer ki erkeğin spermi yumurtanın döllenmesi için yeterli miktarda değilse mikro-enjeksiyon yöntemine geçilir. Mikro-enjeksiyon yöntemi ile mikroskop altında tek bir spermin kıldan daha ince bir iğne yardımıyla yumurtanın içine enjekte edilmesidir. Böylelikle döllenme işlemi de gerçekleştirilmiş olur.

Döllenen yumurtanın geldiği aşama: Embriyo

Yumurtaların sperm ile döllenmesinin ardından 24 saat geçmesi beklenir. 24 saatlik zaman diliminden sonra döllenen yumurta hücresi ikiye bölünür. Yumurta artık embriyo yani cenin aşamasına gelmiştir.

Tüp bebek tedavisindeki en kritik aşama: Embriyo transferi

24 saatlik zaman dilimi sonrasında ikiye bölünen yumurta hücresinin embriyo transferini gerçekleştirmek için 72 saatlik zaman diliminin geçmesi beklenir. Beklenen bu 72 saatlik süreç içerisinde hücre sayısında da artış yaşanır. Hücre sayısının 6 veya 8 olması halinde embriyo transferi aşamasına da gelinir.

Embriyo transferi tüp bebek tedavisindeki en kritik evredir. Embriyo transferinin başarılı olması için en kaliteli embriyoların seçilmesi çok önemlidir. Embriyo transferinde seçilen en kaliteli embriyolar ince bir kateter yardımı ile kadının rahmine aktarılır. Yönetmelik kuralları gereği 35 yaşın altındaki kadınlara 1 embriyo, 35 yaşın üzerindeki kadınlara iki embriyo transferi gerçekleştirilir. Bu kısıtlamanın sebebi de çoğul gebelik risklerini ortadan kaldırmaktır. Çünkü ikiz ve üçüz gebelikler bebekler için bazı riskler taşıdığı için tüp bebek tedavisinde tercih edilen seçeneklerden değildir. Embriyo transferi acısız ve ağrısız bir işlemdir. Geriye kalan embriyolar olası bir başarısızlık ihtimali karşısında yeniden kullanılmak üzere dondurulmaktadır.

Tüp bebek tedavisinin son aşaması

Embriyo transferinden sonra artık kadın yumurtalıklarına bırakılan embriyoların ana rahmine tutunması beklenir. Tüp bebek tedavisindeki bu son aşama hem çiftlerin hem de tedaviyi yürüten doktorun en heyecanlı oldukları dönemdir. Embriyo transferinden sonra 12 gün geçmesi beklenmektedir. 12 günün ardından anne adayı yapacağı gebelik testi ile hamile olup olmadığını öğrenebilir. Gebelik testindeki değerin pozitif çıkması anne adayının hamile kaldığını ve tüp bebek tedavisinin başarılı bir şekilde gerçekleştiğini göstermektedir.